Hamit Görele, 1960, Düzenleme, karton üzeri yağlıboya, 50x70cm, Tonya GöreleKoleksiyonu. “Hamit Görele”, Modern Türk, ed. Levent Çalıkoğlu, (İstanbul: Mas Matbaacılık, 2001), 133.
Görele (1903-1980), 1924 yılında iki yıl mühendislik mektebinde okuduktan sonra Sanayi-i Nefise Mektebi’ne girerek Hikmet Onat (1882-1977) ve İbrahim Çallı (1881-1960) atölyelerinde ders görmüştür. 1928 yılında Avrupa konkuruyla Paris’e gitmiştir. Académie Julian’de, önce André Lhote ve ardından Fernand Léger (1881-1955) atölyelerinde çalışmış, 1932’de Türkiye’ye dönmüştür. 1934’te Müstakil Ressamlar ve Heykeltıraşlar birliğinin başkanlığını yapmış ve 1936 sonrasında açtığı sergilere katılmıştır. 1938’de Yurt Gezileri’yle Erzurum’a gitmiştir. 1951’de dokuz, 1952’de üç, 1958-1960 yıllarında birer eserle katılmıştır. 1955-1956 yıllarında TBMM tarafından yeni meclis binası için düzenlenen Vilayet Tabloları yarışması için Trabzon’da çalışmıştır[1].
Görele’nin soyutlama resimleri, salt soyut biçimleri değil, sembolik kimi nesne biçimlerini içerir. Büyük, düz yüzeyler haline getirdiği sembolik nesne biçimlerini tuval yüzeyine dağıtarak bir çeşit düzenleme şeklinde olmuştur. Geometrik düzenleme kaygısıyla, büyük düz yüzeyler haline getirdiği sembolik nesne biçimlerini kare ve dikdörtgenler şeklinde parçalayarak tuval yüzeyinde yarı soyut ve şematik düzenlemeler yapmıştır. Geometrik biçim ve renk düzenlemeleri 1960’tan sonra yoğunluk kazanmıştır.
“Görele resmi evet, inşacıdır; ama bu inşacılık geometrik ve konstrüktivist bir yapı dahilinde katı ve kuralcı olmaktan uzaklaşıp, lirik ve atılımcı bir kimlikle ortaya çıkar. Her resim, temelinde bir inşa üzerine kurulur elbette, ama Görele resminin inşacı karakteri doğayı, figürü ve görsel bütün olguları biçimsel-lekesel dönüştürme, kendine mâl edebilme kabiliyetinde yatmaktadır.”[2] .
Görele’nin 1950-1960 dönemi arası katıldığı sergiler şu şekildedir;
- 1952, Fransız Konsolosluğu, Kişisel Sergi
- 1956, Ankara Sergievi Vilayet Tabloları Sergisi
- 1957, Türkiye Ressamlar Cemiyeti İstanbul 6. Resim Sergisi[3].
Sanatçının daha fazla eserini görmek için tıklayınız.
[1] Burcu Pelvanoğlu ve diğ., “Sanatçı Özgeçmişleri”, Modern Türk 2, ed. Burcu Pelvanoğlu (İstanbul: Mas Matbaacılık, 2007): 260.
[2] “Hamit Görele Sergisi”, Sanat Çevresi Dergisi, s.305 (2004): 71’den aktaran Serpil Akdağlı, “1950 Sonrası Türk Resminde Soyut Eğilimler”, Yüksek Lisans Tezi. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2007: 27.
[3] “Geçmiş Sergileri”, Ressam Hamit Görele 1896-1980, http://www.hamitgorele.com/sergisi [28.01.2019].
Daha fazla içerik için tıklayınız.
